De Basiliek van San Giovanni in Laterano is een van de oudste en belangrijkste kerken van Rome. Ze wordt beschouwd als de moeder van alle kerken ter wereld en is de officiële bisschopskerk van de paus. De basiliek ligt net buiten het historische centrum, aan de Via di San Giovanni in Laterano, en vormt een indrukwekkend voorbeeld van christelijke architectuur, geschiedenis en kunst.
Geschiedenis
De oorsprong van de basiliek gaat terug tot de vierde eeuw, toen keizer Constantijn de Grote het terrein schonk aan paus Miltiades. Kort daarna werd hier de eerste christelijke basiliek gebouwd, die eeuwenlang als hoofdkerk van de pauselijke residentie diende. In de middeleeuwen werd de kerk meerdere keren getroffen door branden en aardbevingen, maar telkens opnieuw opgebouwd en uitgebreid.
De huidige vorm van de basiliek stamt grotendeels uit de zeventiende eeuw, toen paus Innocentius X opdracht gaf tot een grootschalige renovatie. De façade die we vandaag zien, werd ontworpen door architect Alessandro Galilei en voltooid in 1735. Ondanks de vele verbouwingen is San Giovanni in Laterano altijd het symbool gebleven van de pauselijke macht en het christelijke geloof.
Bijzonderheden
Het interieur van de basiliek is rijk en indrukwekkend. Binnen vind je een lange marmeren zuilengalerij, barokke kapellen en prachtige fresco’s. In de nissen langs het middenschip staan imposante beelden van de twaalf apostelen, gemaakt door beroemde beeldhouwers uit de achttiende eeuw.
Het hoofdaltaar, dat alleen door de paus gebruikt mag worden, bevat volgens de traditie delen van het houten altaar waarop Petrus en de eerste pausen hun missen opdroegen. Achter het altaar bevindt zich een gotisch baldakijn dat rijk is versierd met mozaïeken en goud.
Naast de basiliek ligt het Lateraans Paleis, dat eeuwenlang de residentie van de pausen was voordat zij naar het Vaticaan verhuisden. Ook vind je hier de Scala Sancta, de Heilige Trap, waarvan wordt gezegd dat deze afkomstig is uit het paleis van Pontius Pilatus in Jeruzalem. Volgens de overlevering liep Jezus deze trap op tijdens zijn verhoor, en pelgrims beklimmen haar nog steeds op hun knieën als teken van devotie.
Bezoekersinformatie
De basiliek is dagelijks geopend en gratis toegankelijk. Voor de kloostergang en het museum geldt een kleine toegangsprijs. Binnen zijn audiogidsen beschikbaar in meerdere talen, die uitleg geven over de kunstwerken en de geschiedenis van de kerk.
Er geldt een kledingvoorschrift: bezoekers dienen schouders en knieën te bedekken. De basiliek is doorgaans rustiger dan de Sint-Pietersbasiliek, wat het een aangename plek maakt voor wie in stilte wil bezichtigen of bidden.
Bereikbaarheid
San Giovanni in Laterano ligt in het zuiden van het centrum van Rome en is eenvoudig te bereiken met de metro, lijn A, halte San Giovanni. Ook rijden er verschillende bussen langs de Via di San Giovanni in Laterano. Vanaf het Colosseum kun je er in ongeveer vijftien minuten naartoe lopen.
In de omgeving
In de directe omgeving van de basiliek ligt de Scala Sancta, een belangrijke pelgrimsplaats, en de imposante stadspoort Porta San Giovanni. Ook het Colosseum en de wijk Celio liggen op korte afstand, waardoor een bezoek aan San Giovanni in Laterano goed te combineren is met andere historische bezienswaardigheden in dit deel van Rome.
